Định giá cổ phiếu là điều nhà đầu tư phải nắm được khi quyết định tham gia đầu tư chứng khoán quốc tế. Từ đó, nếu giá bán trên thị trường thấp hơn định giá thì nên quyết định đầu tư, sau đó chờ giá về sát giá trị thực tế mới bán kiếm lời. Để có thể định giá cổ phiếu, quý vị hãy cùng Review sàn tốt tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Định giá cổ phiếu là gì?
Định giá cổ phiếu là tìm ra giá trị thực hay giá trị nội tại của cổ phiếu. Hay hiểu một cách đại khái, chúng ta định giá cổ phiếu đó trị giá bao nhiêu, và sau đó nếu giá cổ phiếu thấp hơn đáng kể so với mức định giá của chúng ta, chúng ta sẽ tiếp tục mua cổ phiếu đó.
Ví dụ, chúng tôi ước tính giá trị của Công ty sữa Vinamilk (mã VNM) là 200.000 đồng, nhưng bán ra thị trường với giá 150.000 đồng, sau đó tiếp tục mua vào cổ phiếu VNM, đợi VNM lên 200.000 đồng thì bán. Nó giống như việc định giá một mảnh đất hay một chiếc xe máy.
Giá trị thực là giá trị mà chúng ta phải dùng đến các phương pháp định giá cổ phiếu để tính toán. Về phần giá nhà đầu tư sẽ dựa vào từ Sở giao dịch chứng khoán HOSE, HNX, UPCOM…. để mua vào và bán ra trên thị trường ngày nay và hầu hết thực hiện giao dịch online.
Tại sao cần định giá cổ phiếu?
Định giá cổ phiếu có phải là một cách để xác định cổ phiếu đó giá trị bao nhiêu? Nói cách khác, đây là một trong những kỹ thuật quan trọng để đầu tư vào cổ phiếu, định giá là sử dụng các công thức tính toán giá trị nội tại của cổ phiếu để tìm ra giá trị thực.
Sau khi định giá, nếu giá cổ phiếu thấp hơn giá trị thực của nó, bạn có thể quyết định mua, và nếu giá cổ phiếu cao hơn giá trị thực của nó, bạn có thể bán. Đây là nguyên tắc cơ bản của việc thu lợi nhuận từ việc đầu tư và mua bán cổ phiếu. Trong nhiều trường hợp, nhà đầu tư không thể bán cổ phiếu với giá cao hơn hoặc bằng giá trị thực của chúng, mà chúng ta gọi là kém thanh khoản.
Các yếu tố ảnh hưởng đến giá cổ phiếu
Có 05 yếu tố quyết định giá cổ phiếu chính ảnh hưởng:
Sự phát triển kinh tế
Giá cổ phiếu chịu tác động lớn của nền kinh tế thế giới, đặc biệt là nền kinh tế quốc dân. Giá cổ phiếu thường tỷ lệ thuận với sự phát triển kinh tế, tức là giá cổ phiếu sẽ tăng khi nền kinh tế phát triển, và giá cổ phiếu sẽ giảm khi nền kinh tế suy thoái.
Tình hình chính trị
Khi giá cổ phiếu không ổn định cũng sẽ bị ảnh hưởng bởi tình hình chính trị, nếu giá cổ phiếu có xu hướng giảm thì nhà đầu tư sẽ không có đủ niềm tin để tiếp tục đầu tư.
Quy luật cung cầu của thị trường
Quy luật cung cầu có tác động đến bất kỳ thị trường sản phẩm nào. Gần giống như thị trường chứng khoán, khi một cổ phiếu được nhiều người mua thì giá cổ phiếu đó có xu hướng tăng và ngược lại.
Báo cáo tài chính công ty
Một công ty có tốc độ tăng trưởng tốt, kết quả hoạt động kinh doanh cao thể hiện thu nhập cao, có tiềm năng tăng trưởng bền vững trong tương lai thì giá cổ phiếu sẽ có xu hướng tăng nhanh. Ngược lại, các điều kiện hoạt động của một công ty sẽ suy giảm, và giá cổ phiếu của nó sẽ có xu hướng giảm.
Tâm lý nhà đầu tư
Thị trường chứng khoán là một thị trường nhạy cảm, sự xáo trộn sẽ khiến thị trường biến động. Lúc này, nhà đầu tư cần có tư duy vững vàng, chắt lọc thông tin chính xác, tính toán kỹ lưỡng trước khi quyết định đầu tư để có được tâm lý thị trường chứng khoán tốt nhất.
Áp dụng các phương pháp định giá cổ phiếu ở Việt Nam như thế nào?
Hầu hết mọi công ty đều không có công thức định giá chung. Vì mỗi công ty đưa ra định giá khác nhau về loại hình kinh doanh, quy trình kinh doanh, nội lực v.v. Ngoài ra, có một số loại cổ phiếu công ty rất khó định giá.
Vì vậy, khi đầu tư vào cổ phiếu, chúng ta nên cân nhắc lựa chọn đúng ngành cổ phiếu để định giá cho mình. Đồng thời, để có thể vận dụng linh hoạt vào các loại cổ phiếu khác nhau, cũng cần nắm được một số phương pháp định giá khác nhau.
>>> Xem thêm: Cách đầu tư chứng khoán Mỹ cho nhà đầu tư tại Việt Nam
Phương pháp định giá cổ phiếu phổ biến hiện nay
Có rất nhiều phương pháp định giá được các nhà đầu tư sử dụng hiện nay, hiện nay, hãy cùng điểm qua từng phương pháp:
Cách định giá cổ phiếu theo chiết khấu dòng tiền
Giá trị nội tại của một doanh nghiệp bất kỳ nào cũng phụ thuộc vào dòng tiền vào và ra của nó. Do đó, chúng ta có thể lấy đây làm cơ sở để xác định một phần giá cổ phiếu của công ty để có chiết khấu dòng tiền
Ta có công thức: PV = FV / (1 + r)^n
Trong đó:
– r là suất chiết khấu, còn n là số năm đầu tư
– PV (Present Value): Giá trị hiện tại của cổ phiếu
Nếu bạn là nhà đầu tư mới thì đây là phương pháp dựa theo dòng tiền để định giá căn bản nhất mà bạn cần biết đến. Tuy nhiên, công thức này chỉ mang tính chất tham khảo, các nhà đầu tư lâu năm thường ít áp dụng bởi kết quả chưa thể hiện được chính xác giá trị thực của cổ phiếu.
Phương pháp chiết khấu cổ tức
Chiết khấu cổ tức hay tỷ suất cổ tức bằng tỷ lệ cổ tức tiền mặt so với giá cổ phiếu. Vậy ta có công thức:
Chiết khấu cổ tức = Cổ tức bằng tiền / Thị giá
Như các nhà đầu tư đã nghe nói, có một cổ phiếu trả cổ tức 20% hàng năm. Nhà đầu tư nên hiểu rằng đây là việc họ trả một khoản cổ tức tương đương 20% giá trị thực (mệnh giá) của cổ phiếu.
Ví dụ: một cổ phiếu có giá trị ròng là 30.000 đồng, cổ tức 30% có nghĩa là 6.000 đồng, cổ tức 15% có nghĩa là 3.000 đồng. Phương pháp chiết khấu cổ tức định giá cổ phiếu cũng là một trong những phương pháp. Phương pháp định giá cơ bản nhất được nhiều nhà đầu tư mới chưa có nhiều kinh nghiệm sử dụng.
>>> Xem thêm: 9 Phương pháp đầu tư chứng khoán hiệu quả nhất 2022
Phương pháp P/B
Chỉ số P/B hoàn chỉnh là tỷ lệ giá trên sổ sách (PBR). Phương pháp tính tỷ lệ này là: Phân tích giá cổ phiếu hiện tại gấp bao nhiêu lần tài sản ròng được ghi trong báo cáo tài chính của công ty.
Công thức định giá cổ phiếu theo phương pháp P/B: P/B = Giá cổ phiếu thị trường / Thư giá của 1 cổ phiếu
Chẳng hạn như công ty đầu tư, công ty tài chính và ngân hàng thì tỷ lệ giá trên sổ sách áp dụng cho các công ty này có tài sản và tính thanh khoản cao. Tuy nhiên, các công ty ngành dịch vụ không thích hợp để định giá cổ phiếu. Ngoài ra, chuyên gia đầu tư cho rằng, đối với những công ty có sức tăng trưởng nhanh phương pháp này không hữu hiệu.
Phương pháp P/E
Tỷ lệ giá trên thu nhập còn được gọi là PER (tỷ lệ giá trên thu nhập). Chỉ số này bằng với thời gian để các nhà đầu tư đạt được sự cân bằng (với lợi nhuận không đổi) trong quá trình đầu tư vào một công ty.
Công thức chỉ với công thức P/E: P/E = Giá thị trường / EPS
Trong đó:
– P (Market Price): Giá thị trường tại một thời điểm giao dịch
– EPS (Earning Per Share): Lợi nhuận ròng của một cổ phiếu
Lợi nhuận ròng của một cổ phiếu lại được tính theo công thức sau:
EPS = (Lợi nhuận sau khi trừ thuế – Cổ tức của cổ phiếu với mức ưu đãi) / Tổng số lượng cổ phiếu thường đang lưu hành
Như vậy, chỉ số P/E đưa ra con số nhà đầu tư sẵn sàng chi ra bao nhiêu tiền cho một đồng lợi nhuận.
– Khi chỉ số P/E thấp, cổ phiếu bị đánh giá thấp, có nghĩa là công ty đang gặp vấn đề trong tài chính.
– Chỉ số P/E cao thể hiện triển vọng tương lai công ty tốt, lợi nhuận ít nhưng cũng chỉ mang tính chất tạm thời.
Dựa vào điều này, các nhà đầu tư có thể căn cứ để đưa ra quyết định mua, bán cổ phiếu.
Phương pháp PEG
PEG được nhận định là công thức cải tiến hơn và đem lại hiệu quả hơn so với P/E. Chỉ số PEG thể hiện được cả bản chất tĩnh và động của doanh nghiệp.
Công thức PEG được đưa ra như sau: PEG = PE/G
Trong đó:
– G là tốc độ tăng trưởng của cổ phiếu (%)
– PE chính là chỉ số P/E.
Từ các phép tính trên, ta có thể suy ra: Khi giá cổ phiếu bằng giá trị thực thì chỉ số PEG của cổ phiếu bằng 1.
– Nếu PEG> 1, ta có thể hiểu giá cổ phiếu hiện tại lớn hơn giá trị thực.
– Khi PEG <1, và ngược lại.
Ngoài ra, khi sử dụng công thức này để định giá, có những trường hợp chỉ số PEG là âm vì chỉ số G là âm. Lúc này, định giá công ty dễ bị thay đổi, dễ gặp khó khăn tạm thời. Vì vậy khi G âm tính thì bạn nên tính đến G.
>>> Xem thêm: Cổ phiếu ưu đãi là gì
Phương pháp P/S
Chỉ số P/S (Price Per Share). Đối với các doanh nghiệp mất vốn, hoặc doanh nghiệp có lợi nhuận bấp bênh, thì hay ưu tiên sử dụng phương pháp này.
Công thức định giá cổ phiếu theo phương pháp P/S: P/S = Giá cổ phiếu / Doanh thu mỗi cổ phần
Hiện nay, Phương pháp này là phương pháp định giá cổ phiếu cơ bản và là nền tảng để nguyên cứu chuyên sâu về các công thức định giá khác. Đây là một trong những phương pháp bạn cần biết nếu bạn mới tham gia đầu tư vào chứng khoán.
Hiện tại, chỉ số giá trên thu nhập thường được công ty xây dựng để hỗ trợ nhà đầu tư và đính kèm với thông tin của các loại cổ phiếu trên trang web của một số sở giao dịch chứng khoán. Bởi vậy, khi nắm được cách sử dụng của phương pháp này thì sẽ rất hữu ích cho bạn khi trao đổi mua bán và đầu tư cổ phiếu.
Khi bạn là nhà đầu tư mới, thì bạn nên tìm hiểu và nghiên cứu thật kỹ các công thức vừa nêu trên để tích luỹ thêm kinh nghiệm cho bản thân. Từ đó, bạn sẽ dễ dàng sử dụng các công thức và linh động trong việc đưa ra những phương pháp hoặc công thức phù hợp với từng loại cổ phiếu bất kỳ.
Chúc bạn đầu tư chứng khoán hiệu quả.