Định nghĩa:
Thị trường tiền tệ là nơi các ngân hàng, doanh nghiệp và chính phủ có thể huy động tiền bằng cách bán các khoản nợ ngắn hạn mà các nhà đầu tư có thể mua thông qua tài khoản thị trường tiền tệ và các khoản đầu tư khác.
Tìm hiểu về thị trường tiền tệ
Khi các doanh nghiệp và ngân hàng cần vốn ngắn hạn, họ có thể sử dụng thị trường tiền tệ để tiếp cận nguồn tài chính với chi phí thấp. Chính phủ cũng tham gia vào thị trường tiền tệ bằng cách phát hành tín phiếu kho bạc. Sau đó, các ngân hàng và các nhà môi giới khác thường mua chúng với số lượng lớn từ chính phủ và bán chúng cho các nhà đầu tư. Các cá nhân có thể đầu tư vào thị trường tiền tệ bằng cách mở tài khoản thị trường tiền tệ tại ngân hàng hoặc mua tín phiếu kho bạc hoặc quỹ tương hỗ thị trường tiền tệ. Bởi vì chúng chủ yếu là các khoản đầu tư ngắn hạn, tức là các khoản nợ sẽ đáo hạn trong vòng chưa đầy một năm, nên các khoản đầu tư trên thị trường tiền tệ thường có tính thanh khoản cao và tương đối an toàn. Nhà đầu tư cũng có thể rút lại các khoản đầu tư này bất kỳ lúc nào mà không phải trả phí giao dịch quá cao.
Ví dụ
Giả sử anh A là giám đốc điều hành của một công ty và anh ấy muốn gọi vốn để tài trợ cho một số chi phí hoạt động hàng ngày của mình. Thế là anh ta nghĩ đến việc bán cổ phần trong công ty. Nhưng thay vào đó, cuối cùng vị giám đốc này chọn cách huy động vốn ngắn hạn thông qua thị trường tiền tệ bằng cách phát hành thương phiếu. Điều này cho phép anh A huy động số tiền mà anh đang cần mà không phải bán thêm quyền sở hữu trong công ty của mình.
Bài học
Thị trường tiền tệ cũng giống như một nơi để tạm nghỉ ngơi vào cuối tuần vậy…
Việc vay vốn ở thị trường này rất dễ dàng và nhanh chóng vì đây không phải là một dạng cam kết lâu dài. Trong khi đó, hành động đi vay một khoản nợ dài hạn cũng giống như di chuyển hẳn đến một thành phố mới. Thông thường, đó là một dạng cam kết dài hơi hơn, có thể xảy ra nhiều vấn đề trong quá trình vay và thường thì người đi vay không thể cứ thế nhận tiền và rời đi tùy ý mà không bị mất mát gì.
Các loại công cụ trên thị trường tiền tệ
Nhà đầu tư có thể đầu tư vào thị trường tiền tệ theo nhiều hướng. Thường thì các nhà đầu tư cá nhân sẽ không tự mua và bán chứng khoán thị trường tiền tệ (mặc dù vậy cũng có một vài trường hợp ngoại lệ). Thay vào đó, chứng khoán thị trường tiền tệ thường được tập hợp trong một quỹ đầu tư nào đó và các nhà đầu tư sẽ mua cổ phần trong quỹ này. Sau đây là một số công cụ phổ biến nhất trên thị trường tiền tệ.
Tài khoản thị trường tiền tệ
Tài khoản thị trường tiền tệ có lẽ là cách dễ tiếp cận nhất khi nhà đầu tư muốn mua chứng khoán thị trường tiền tệ. Tài khoản thị trường tiền tệ là một dạng tài khoản ngân hàng mà bạn có thể được ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng cấp cho. Nhưng không giống như tài khoản séc truyền thống, tài khoản thị trường tiền tệ có sinh lãi. Lãi suất này thường ngang bằng hoặc cao hơn tài khoản tiết kiệm.
Giống như tài khoản séc, tài khoản thị trường tiền tệ cũng cho phép bạn tiếp cận nguồn tiền của mình thông qua thẻ ghi nợ, séc hoặc chuyển khoản ngân hàng. Nhưng không giống như tài khoản séc, tài khoản thị trường tiền tệ thường có giới hạn về số lần rút và chuyển tiền mà bạn có thể thực hiện mỗi tháng. Loại tài khoản này không phải dành để thanh toán các loại hóa đơn hoặc mua hang. Thông thường, bạn nên sử dụng loại tài khoản này cho mục đích giữ tiền.
Tài khoản thị trường tiền tệ thường có yêu cầu số dư tối thiểu. Nếu số dư trong tài khoản của bạn giảm xuống dưới số tiền này, bạn có thể sẽ phải trả một khoản phí hàng tháng.
Như đã đề cập, mức lãi suất mà bạn có thể kiếm được từ tài khoản thị trường tiền tệ thường tương đương hoặc cao hơn số tiền bạn có thể nhận được với tài khoản tiết kiệm. Tuy nhiên, các mức lãi suất cũng biến đổi khác nhau. Khi lãi suất chuẩn tăng hoặc giảm thì lãi suất trên tài khoản thị trường tiền tệ sẽ di chuyển theo cùng một hướng. Không giống như tài khoản tiết kiệm, tài khoản thị trường tiền tệ cũng có thể đầu tư vào các công cụ thị trường tiền tệ khác, chẳng hạn như Chứng chỉ tiền gửi (CD) và thương phiếu.
Quỹ thị trường tiền tệ
Quỹ thị trường tiền tệ là quỹ tương hỗ chuyên đầu tư vào một rổ các công cụ thị trường tiền tệ. Những quỹ này cũng hoạt động giống như bất kỳ quỹ tương hỗ nào khác, nhưng chúng có rủi ro tương đối thấp và do đó sẽ mang lại lợi nhuận thấp.
Các quỹ tương hỗ trên thị trường tiền tệ chia thành một số loại khác nhau tùy thuộc vào kênh đầu tư. Quỹ thị trường tiền tệ cơ bản có thể đầu tư vào bất kỳ công cụ thị trường tiền tệ nào, bao gồm thương phiếu, chứng chỉ tiền gửi và các hợp đồng mua lại, tức là loại chứng khoán mà các ngân hàng bán ra và mua lại. Quỹ thị trường tiền tệ của chính phủ thường đầu tư vào tiền mặt, tín phiếu kho bạc và các hợp đồng mua lại được chính phủ hậu thuẫn. Cuối cùng, các quỹ thị trường tiền tệ miễn thuế (hay còn gọi là quỹ đầu tư đô thị) chủ yếu đầu tư vào các khoản nợ do chính quyền các địa phương phát hành.
Tín phiếu kho bạc
Tín phiếu kho bạc là một chứng khoán ngắn hạn mà chính phủ phát hành với lãi suất được chiết khấu. Tín phiếu kho bạc là khoản đầu tư có rủi ro rất thấp vì chúng được Bộ Tài chính đảm bảo. Chính phủ thường sử dụng các loại chứng khoán này để cấp vốn cho nợ công quốc gia hoặc các dự án phát triển cơ sở hạ tầng. Tín phiếu kho bạc đáo hạn trong vòng một năm và trả mệnh giá cao hơn giá mua chứ không phải trả lãi suất.
Chứng chỉ tiền gửi
Chứng chỉ tiền gửi là một loại công cụ thị trường tiền tệ mà các ngân hàng sử dụng để huy động vốn. Chứng chỉ tiền gửi đóng vai trò giống như một tài khoản tiết kiệm, về cơ bản là người sở hữu chứng chỉ này đang cho ngân hàng vay tiền và họ trả lại lãi suất cho cá nhân sở hữu. Chứng chỉ tiền gửi thường là một khoản đầu tư rất an toàn. Chứng chỉ tiền gửi cũng thường mang lại mức lãi suất cao hơn so với tài khoản tiết kiệm hoặc tài khoản thị trường tiền tệ.
Không giống như các công cụ thị trường tiền tệ khác, chứng chỉ tiền gửi không có tính thanh khoản cao. Người sở hữu không thể dễ dàng rút tiền của mình bất cứ lúc nào mà phải giữ khoản đầu tư đó trong suốt thời gian tồn tại của chứng chỉ tiền gửi hoặc có nguy cơ phải trả phí. Thời hạn đầu tư thường từ ba tháng đến năm năm.
Thương phiếu
Thương phiếu là khoản nợ ngắn hạn do các công ty phát hành để tài trợ cho các khoản nợ ngắn hạn, giống như các khoản phải trả. Thương phiếu là khoản nợ không có bảo đảm, nghĩa là chúng không được bảo đảm bằng tài sản thế chấp. Do đó, chỉ những công ty uy tín tốt mới có thể tận dụng triệt để loại công cụ thị trường tiền tệ này.
Chấp phiếu ngân hàng
Chấp phiếu ngân hàng là một khoản vay ngắn hạn thường được sử dụng trong hoạt động ngoại thương. Vì đã có ngân hàng đứng ra bảo lãnh nên khoản nợ đó lại càng an toàn. Các công ty sở hữu chấp phiếu ngân hàng đều biết rằng họ sẽ nhận được tiền của mình.
Tín phiếu đô thị
Tín phiếu đô thị cũng giống như tín phiếu kho bạc, ngoại trừ việc chúng được phát hành bởi chính quyền địa phương thay vì chính phủ. Trái phiếu đô thị thường đáo hạn trong vòng một năm và chúng sẽ trả toàn bộ lợi nhuận khi đến hạn, tức là cả gốc lẫn lãi. Tín phiếu đô thị giúp chính quyền địa phương thanh toán cho các dự án khát vốn như phát triển cơ sở hạ tầng. Chính quyền địa phương có thể sử dụng tín phiếu đô thị khi họ kỳ vọng dự án giúp họ tăng doanh thu từ thuế hoặc ngoài thuế.
Eurodollar
Eurodollar là một khoản tiền gửi bằng đồng Dollar Mỹ (USD) vào một ngân hàng ngoài Mỹ hoặc một chi nhánh ở nước ngoài của một ngân hàng Mỹ. Eurodollar không phụ thuộc theo các quy định giống như tiền gửi ở Mỹ và không được bảo hiểm chi trả. Do rủi ro của dạng công cụ này tương đối cao hơn, nên chúng thường mang lại mức lãi suất cao hơn.
Hợp đồng mua lại
Hợp đồng mua lại là một dạng công cụ khi các ngân hàng bán chứng khoán để huy động vốn ngắn hạn, sau đó hứa sẽ mua lại chúng sau một khoảng thời gian rất ngắn, thường là trong vòng một hoặc hai ngày. Khi các ngân hàng mua lại chứng khoán, họ sẽ bán với giá cao hơn một chút so với khi họ bán ra chúng. Các ngân hàng hứa sẽ mua lại chứng khoán ngay lập tức, trong khi đó các tổ chức mua dạng chứng khoán này cũng hứa sẽ bán lại.
Điểm khác biệt giữa thị trường tiền tệ và thị trường vốn
Thị trường tiền tệ thường bao hàm các loại chứng khoán nợ đáo hạn trong vòng chưa đầy một năm. Các công cụ trên thị trường tiền tệ thường là các khoản đầu tư rủi ro thấp với mức lợi suất ổn nhưng hạn chế. Chúng cũng cho phép các ngân hàng, tập đoàn và chính phủ duy trì dòng tiền ổn định và tiếp cận được vốn khi họ cần.
Thị trường vốn được tạo thành từ các khoản đầu tư dài hạn hơn, chẳng hạn như thị trường cổ phiếu và trái phiếu. Các doanh nghiệp thường tìm đến thị trường vốn để huy động nguồn tiền cấp vốn dài hạn.
Mặc dù trái phiếu được bán trên thị trường vốn thường đáo hạn trong hơn một năm, nhưng cổ phiếu thì không có ngày đáo hạn. Chúng vẫn có mặt trên thị trường cho đến khi công ty mua lại hoặc ngừng kinh doanh.
Ưu nhược điểm của thị trường tiền tệ
Việc đầu tư vào thị trường tiền tệ có thể là lựa chọn đúng đắn đối với một số người, nhưng không phải ai cũng như vậy. Giống như bất kỳ cơ hội đầu tư nào khác, thị trường tiền tệ có một số ưu và nhược điểm cần xem xét.
Ưu điểm của thị trường tiền tệ
Các công cụ thị trường tiền tệ có thể là một lựa chọn khả thi nếu bạn có một số tiền lớn mà bạn cần phải giữ ở đâu đó trong ngắn hạn. Tài khoản thị trường tiền tệ thường có tỷ suất sinh lợi cao hơn tài khoản séc và cao hơn hoặc ít nhất là tương đương với tài khoản tiết kiệm.
Bạn có thể chọn cách giữ tiền của mình trong tài khoản thị trường tiền tệ nếu bạn biết mình cần tiếp cận nguồn tiền một cách dễ dàng, nhưng lại không muốn tiền nằm trong tài khoản séc vì không kiếm được lãi suất là bao. Các khoản đầu tư trên thị trường tiền tệ có tính thanh khoản cao, giúp bạn dễ dàng rút tiền ra bất cứ lúc nào. Với tài khoản thị trường tiền tệ, bạn vẫn có thể sử dụng thẻ ATM, séc hoặc chuyển khoản ngân hàng.
Các khoản đầu tư trên thị trường tiền tệ có xu hướng rủi ro rất thấp.
Nhược điểm của thị trường tiền tệ
Không phải ai cũng phù hợp với việc đầu tư vào thị trường tiền tệ. Đầu tiên, nếu bạn sắp đầu tư vào tài khoản thị trường tiền tệ, có thể bạn sẽ được yêu cầu nạp số dư lớn, mà điều này có thể là một trở ngại lớn đối với một số người.
Nếu số dư của bạn giảm xuống dưới mức yêu cầu tối thiểu thì bạn có thể phải trả một khoản phí hàng tháng (rất có thể sẽ cao hơn số tiền mà bạn có khả năng kiếm được từ lãi suất).
Các khoản đầu tư trên thị trường tiền tệ không có tính thanh khoản cao như tài khoản séc. Mặc dù bạn có thể dễ dàng tiếp cận tiền của mình trong tài khoản thị trường tiền tệ nếu cần, nhưng bạn sẽ bị giới hạn chỉ được rút và chuyển tiền một số lần nhất định mỗi tháng. Điều này có thể gây bất tiện nếu bạn muốn tiếp cận nguồn tiền của mình thường xuyên hơn.
Một trong những nhược điểm lớn nhất đối với các khoản đầu tư trên thị trường tiền tệ là tỷ suất sinh lợi. Hiển nhiên, bạn có thể nhận được một mức lãi suất tốt hơn với tài khoản thị trường tiền tệ thay vì để tiền trong tài khoản séc. Và nếu bạn chỉ cần một tài khoản hoạt động giống như tài khoản ngân hàng, thì tài khoản thị trường tiền tệ có thể sẽ phù hợp cho bạn.
Không những tỷ suất sinh lợi của nhiều kênh đầu tư trên thị trường tiền tệ không thể theo kịp tốc độ tăng trưởng của thị trường chứng khoán, mà có những năm còn có thể không đủ để theo kịp lạm phát. Vì vậy, thay vì bạn kiếm được tiền như bạn nghĩ, đồng tiền của bạn sẽ mất giá.
Đầu tư vào thị trường tiền tệ có phải là lựa chọn tốt hay không?
Xét cho cùng, đáp án sẽ phụ thuộc vào mục tiêu tài chính của bạn. Hãy cân nhắc xem bạn sẽ cần tiếp cận nguồn tiền của mình sớm hay muộn, trong bao lâu và hãy xác định xem bạn đang tìm kiếm cơ hội đầu tư hay chỉ là một giải pháp thay thế cho tài khoản ngân hàng truyền thống.