Các nhà phân tích và các tổ chức kinh tế quốc tế đang đánh giá rằng trong một vài thập kỷ tới, trật tự kinh tế thế giới sẽ tiếp tục được giữ nguyên, với Mỹ và Trung Quốc là hai nền kinh tế hàng đầu trên toàn cầu.
Các vị trí tiếp theo đang chứng kiến sự biến động khi Nhật Bản mất vị trí thứ ba cho Đức vào năm 2023. Trong khi đó, Ấn Độ từ vị trí thứ năm dự kiến sẽ vượt qua cả Nhật Bản và Đức trong giai đoạn 2026-2027 hoặc có thể là sau vài năm nữa.
Cùng Reviewsantot cập nhật tình hình triển vọng mới của trật tự kinh tế toàn cầu tại bài viết dưới đây.
Triển vọng về việc Trung Quốc vượt qua Mỹ đang giảm dần
Tốc độ tăng trưởng đang bị ảnh hưởng như thế nào?
Mỹ có vẻ sẽ duy trì tốc độ tăng trưởng mạnh mẽ trong khi Trung Quốc đang phải đối mặt với những thách thức về kinh tế. Điều này dẫn đến hai nền kinh tế lớn nhất thế giới đang theo hai hướng khác nhau, trong khi cả hai đều đang cố gắng ảnh hưởng đến trật tự kinh tế toàn cầu.
“Eswar Prasad, giáo sư tại Đại học Cornell và cựu nhân viên của Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) chịu trách nhiệm về các vấn đề liên quan đến Trung Quốc, đã nói với Nikkei Asia: “Có dự đoán cho rằng, một ngày nào đó, GDP của Trung Quốc sẽ vượt qua Mỹ nhưng việc này đang giảm dần.”
Tuy nhiên, ông Prasad cũng cho rằng, nếu cựu Tổng thống Donald Trump tái xuất giang hồ, chủ nghĩa bảo hộ toàn cầu và căng thẳng chính trị có thể leo thang. Chính sách “Mỹ trên hết” của ông Trump có thể mang lại cơ hội tăng cường ảnh hưởng cho Bắc Kinh.
Theo ông, Mỹ đang củng cố vị thế là động lực của nền kinh tế toàn cầu trong khi hầu hết các nền kinh tế lớn khác đều gặp khó khăn. Chính sách tài khóa và hệ thống tài chính của chính phủ đã giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ vượt qua những thời điểm khó khăn trong đại dịch Covid-19 và khi lạm phát tăng. Mặc dù tăng trưởng GDP của Mỹ không phụ thuộc nhiều vào xuất khẩu, nhưng sự suy giảm của các nền kinh tế xuất khẩu có thể là một rủi ro.
Trung Quốc đang đối đầu với những thách thức như thế nào?
Trong khi đó, Trung Quốc đang phải đối mặt với nhiều thách thức như sản lượng lao động thấp, dân số già hóa, sự suy giảm của thị trường bất động sản và sự thiếu mô hình tăng trưởng mới. Trong vài năm tới, Trung Quốc có thể gặp khó khăn trong việc duy trì tốc độ tăng trưởng 4-5%.
Cuối năm 2022, Trung tâm Nghiên cứu Kinh tế Nhật Bản (JCER) đánh giá rằng GDP danh nghĩa của Trung Quốc khó có thể vượt qua Mỹ trong vài thập kỷ tới. JCER cũng rút lại dự đoán trước đó vào năm 2021 là hai nền kinh tế lớn nhất thế giới sẽ thay đổi vị trí cho nhau vào năm 2033.
Hai nền kinh tế già “đối diện với cùng một số phận”?
Số liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) công bố
Số liệu từ Quỹ Tiền tệ Quốc tế (IMF) công bố vào tháng 10-2023 cho thấy rằng nền kinh tế Nhật Bản tính bằng đồng đô la đã giảm mạnh, từ khoảng 6.300 tỉ đô la năm 2012 xuống còn 4.200 tỉ đô la vào năm 2023. Phần lớn là do đồng yen giảm giá từ mức dưới 80 yen đổi 1 đô la xuống khoảng 141 yen trong năm 2023. Tính theo đồng yen, nền kinh tế có thể đã tăng trưởng hơn 12% trong thời gian đó.
IMF chỉ ra rằng hai nền kinh tế già của châu Á và châu Âu đều đối mặt với dân số già đi, khan hiếm tài nguyên và phụ thuộc vào xuất khẩu và ngành công nghiệp xe hơi. Tuy nhiên, tình trạng lão hóa dân số ở Nhật Bản diễn ra nhanh hơn và ổn định từ năm 2010, do đó, tình hình thiếu hụt lao động trở nên trầm trọng hơn.
Dự liệu mới về tăng trưởng của Nhật Bản
Dữ liệu mới về tăng trưởng của Nhật Bản đang được xem xét lại để chính thức xác nhận việc tụt hạng của nước này vào năm 2023 do ảnh hưởng của đồng yen yếu và dân số già đi. Các số liệu mới nhất gần đây cho thấy rằng giá trị GDP của Nhật Bản thấp hơn so với Đức khi tính bằng đồng đô la Mỹ.
Nhật Bản đã từng nhường vị trí thứ hai cho Trung Quốc vào năm 2010. Việc tụt hạng mới nhất sẽ tạo ra nhiều câu hỏi về hướng đi của nền kinh tế Nhật Bản trong tương lai.
Nhận định của nhà kinh tế thuộc Viện nghiên cứu Dai-Ichi Life
Hideo Kumano, nhà kinh tế thuộc Viện nghiên cứu Dai-Ichi Life, cho rằng yếu tố chính dẫn đến sự suy giảm của GDP Nhật Bản là sự biến động của tiền tệ. “Nhật Bản giá rẻ đang khiến cho nền kinh tế Nhật Bản trở nên nhỏ hơn. Nhật Bản đã trở thành một kẻ thua cuộc một mình, tụt xuống dưới Đức, một quốc gia đang gặp nhiều khó khăn trong thực tế,” ông nói.
Các yếu tố khác bao gồm tình trạng kém cỏi của nền kinh tế Đức và những dấu hiệu mới của sự hồi phục của nền kinh tế Nhật Bản. Chẳng hạn, thị trường chứng khoán đã tăng mạnh và ngân hàng trung ương sẵn sàng tăng lãi suất lần đầu tiên kể từ năm 2007. Các số liệu chính thức sẽ được công bố vào ngày 15-2, đây sẽ là dấu hiệu tích cực để Ngân hàng Nhật Bản hành động.
“Thập kỷ vinh quang của Ấn Độ”
Nền kinh tế lớn thứ năm thế giới – Ấn Độ
Ấn Độ đã vượt qua Trung Quốc để trở thành quốc gia có dân số đông nhất thế giới vào năm 2023. Ngân hàng Morgan Stanley dự báo “đây là khởi đầu của thập kỷ của Ấn Độ”.
Ấn Độ hiện là nền kinh tế lớn thứ năm trên thế giới với GDP 3.700 tỉ đô la. IMF dự đoán rằng Ấn Độ sẽ vượt qua Nhật Bản vào năm 2026 và Đức vào năm 2027. Bộ Tài chính Ấn Độ “khiêm tốn hơn” với dự báo rằng thập kỷ vinh quang sẽ đến vào năm 2028 với quy mô nền kinh tế là 5.000 tỉ đô la, và sau đó tăng lên 7.000 tỉ vào năm 2030. S&P Global dự đoán rằng điều này sẽ xảy ra vào năm 2030.
Tăng trưởng GDP của Ấn Độ dự kiến sẽ đạt trung bình hơn 6% mỗi năm cho đến năm 2028, thuộc vào hàng cao nhất tại châu Á. Tuy nhiên, các quan chức chính phủ của Thủ tướng Narendra Modi tin rằng Ấn Độ có thể tăng tốc độ và duy trì mức tăng trưởng trên 7% trong thời gian dài nhờ vào ngành tài chính mạnh mẽ và các cải cách gần đây.
Tình hình dân số Ấn Độ đang ảnh hưởng như thế nào?
Với hơn 2/3 dân số trong độ tuổi lao động 15-64, nước này được kỳ vọng sẽ sản xuất nhiều hàng hóa hơn và thúc đẩy đổi mới công nghệ. Điều này hoàn toàn đối lập với nhiều nền kinh tế mạnh khác đang phải đối mặt với sự suy giảm dân số và lão hóa nhanh chóng.
Santanu Sengupta, một nhà kinh tế thuộc Goldman Sachs Research tại Ấn Độ, viết trong một báo cáo: “Nhân khẩu học thuận lợi sẽ góp phần thúc đẩy tăng trưởng tiềm năng trong tương lai. Dân số lớn rõ ràng là một cơ hội. Tuy nhiên, thách thức của Ấn Độ là sử dụng lực lượng lao động một cách hiệu quả bằng cách tăng tỷ lệ tham gia vào lực lượng lao động”.
Đây cũng sẽ là thị trường tiêu dùng hàng đầu thế giới, với tỷ lệ gia tăng nhanh chóng của tầng lớp trung lưu. Ấn Độ có thể giành được nhiều ưu thế hơn nữa so với Trung Quốc nếu bỏ đi các quy định rắc rối, giảm thuế để thu hút thêm đầu tư khi các công ty đang tìm cách giảm thiểu rủi ro địa chính trị liên quan đến Trung Quốc.
Cập nhật tình hình nhận định thị trường tại các trang tin của Reviewsantot:
- Website: https://reviewsantot.com/
- Fanpage: https://www.facebook.com/reviewsantot/