Mặc dù đã chính thức xuất hiện được gần một năm, tuy nhiên chứng khoán phái sinh vẫn còn khá mới mẻ với các nhà đầu tư. Nhiều nhà đầu tư vẫn chưa biết được hết các sản phẩm chứng khoán phái sinh phổ biến hiện nay. Do vậy, hãy cùng reviewsantot.com tìm hiểu về những loại sản phẩm của thị trường đầu tư bậc cao này qua bài viết dưới đây.
1. Chứng khoán phái sinh là gì?
Chứng khoán phái sinh (Derivative Securities) là công cụ tài chính, trong đó giá trị của chúng phụ thuộc vào giá trị của một hay nhiều loại tài sản cơ sở.
Sản phẩm chứng khoán phái sinh là sản phẩm giao dịch dựa vào đó nhằm phòng ngừa rủi ro hoặc tìm kiếm thêm lợi nhuận dựa trên giá trị của tài sản cơ sở. Dựa vào loại sản phẩm chứng khoán phái sinh mà các nhà đầu tư sẽ có các hoạt động giao dịch khác nhau để gia tăng hiệu quả đầu tư.
2. Các loại sản phẩm chứng khoán phái sinh
2.1 Hợp đồng kỳ hạn
– Hợp đồng kỳ hạn là thỏa thuận giữa 2 bên về việc mua hay bán một tài sản nào đó vào một thời điểm định trước trong tương lai. Mức giá sẽ được xác định trước tại ngày ký kết và thực hiện giao dịch.
– Trong loại hợp đồng này, ngày ký kết và ngày giao hàng hoàn toàn tách biệt nhau.
– Hợp đồng kỳ hạn được sử dụng để phòng ngừa rủi ro như mất giá tiền tệ hay hay biến động giá hàng hóa.
2.2 Hợp đồng tương lai
Hợp đồng tương lai là một loại hợp đồng kỳ hạn đã được chuẩn hóa giữa hai bên. Hợp đồng này nhằm trao đổi một tài sản cụ thể tại một thời điểm xác định trong tương lai với giá đã được thỏa thuận trước. Tài sản trong hợp đồng tương lai có thể là tiền tệ, chứng khoán hay công cụ tài chính.
- – Hợp đồng tương lai trên chỉ số cổ phiếu: Đây là loại hợp đồng tương lai có tài sản cơ sở là chỉ số cổ phiếu. Trong đó có hai chỉ số phổ biến hiện nay đó là VN30 và HNX30. Tuy nhiên hiện chỉ có sản phẩm triển khai hợp đồng tương lai chỉ số VN30 được chuẩn hoá thành sản phẩm. Ưu điểm đó là giao dịch có thể được thực hiện ngay trong ngày với phí giao dịch thấp. Bên cạnh đó, công cụ này hỗ trợ nhà đầu tư quản lý rủi ro biến động giá hiệu quả.
- – Hợp đồng tương lai trên trái phiếu chính phủ: Đây là loại hợp đồng tương lai có tài sản cơ sở là một trái phiếu chính phủ. Kỳ hạn của loại hợp đồng này là 5 năm. Thông thường, người sở hữu trái phiếu chính phủ sẽ được nhận lãi định kỳ và hoàn lại số tiền bằng mệnh giá trái phiếu khi đáo hạn.
2.3 Hợp đồng quyền chọn
– Hợp đồng quyền chọn là một dạng hợp đồng chứng khoán phái sinh cho phép người nắm giữ nó có quyền mua hoặc bán một khối lượng hàng hóa cơ sở nhất định theo mức giá đã xác định trước vào một thời điểm cụ thể trong tương lai.
– Hàng hóa cơ sở có thể là cổ phiếu, chỉ số cổ phiếu, trái phiếu, chỉ số trái phiếu, tiền.
– Ưu điểm của loại hợp đồng này đó là nhà đầu tư có nhiều thời gian để ra quyết định. Bên cạnh đó, nhà đầu tư có thể thu được tỷ lệ lợi tức trên vốn đầu tư cao nhất.
2.4 Hợp đồng hoán đổi
Hợp đồng hoán đổi là thỏa thuận giữa hai bên trao đổi định kỳ những dòng tiền xác định trong tương lai, lấy một công cụ hoặc một mức giá làm cơ sở. Hợp đồng hoán đổi có thể được dùng để phòng ngừa các loại rủi ro tài chính, giúp nhà đầu tư nhận được các ưu đãi khi giao dịch.
3. Sản phẩm chứng khoán phái sinh tại Việt Nam
3.1 Sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên
Hợp đồng tương lai chỉ số VN30
Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 là sản phẩm chứng khoán phái sinh đầu tiên được triển khai khi chứng khoán phái sinh ra mắt trên thị trường chứng khoán Việt Nam.
Hợp đồng tương lai chỉ số VN30 là thỏa thuận mua bán chỉ số VN30 theo một mức giá định sẵn với ngày đáo hạn trong tương lai.
– Vào ngày đáo hạn, nếu chỉ số VN30 cao hơn hợp đồng giao dịch thì nhà đầu tư có lãi.
– Công cụ này có tính thanh khoản cao và lợi thế đòn bẩy. Từ đó giúp nhà đầu tư có thể thu được những khoản lợi nhuận lớn với khoản tiền ký quỹ giá trị nhỏ. Ngoài ra, loại hợp đồng này còn hỗ trợ giảm rủi ro khi nhà đầu tư có thể bán hợp đồng trong trường hợp thị trường giảm điểm.
– Điều kiện giao dịch đó là nhà đầu tư cần ký quỹ số tiền bằng 10% giá trị hợp đồng. Mặt khác, nhằm hạn chế thua lỗ, hợp đồng tương lai cần được xác định và thanh toán hàng ngày bởi trung tâm lưu ký.
Hợp đồng tương lai trên trái phiếu chính phủ
Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ sắp được ra mắt thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam. Đây là loại hợp đồng tương lai trên trái phiếu chính phủ với kỳ hạn 5 năm.
– Phương thức thanh toán đối với loại hợp đồng tương lai này là thanh toán chuyển giao vật chất.
– Loại hợp đồng này ra đời sẽ giúp đa dạng hóa sản phẩm cho nhà đầu tư. Ngoài ra, còn giúp thị trường chứng khoán phát triển hơn về tốc độ lẫn quy mô.
– Khi đầu tư hợp đồng tương lai trên trái phiếu chính phủ, nhà đầu tư sẽ phải thực hiện 3 loại ký quỹ: Ký quỹ ban đầu, ký quỹ biến đổi và ký quỹ đảm bảo thực hiện hợp đồng tương lai.
3.2. Sản phẩm chứng khoán phái sinh sắp triển khai
Hợp đồng tương lai chỉ số HNX30
Bên cạnh chỉ số VN30, chỉ số HNX30 cũng là một chỉ số giá cơ sở cho hợp đồng tương lai.
– Đây là chỉ số giá được tính theo phương pháp giá trị vốn hóa thị trường của 30 công ty niêm yết tại sàn Hà Nội.
– Việc triển khai hợp đồng tương lai chỉ số HNX30 sẽ giúp hạn chế rủi ro cho nhà đầu tư so với hợp đồng tương lai trên cổ phiếu riêng lẻ.
Chứng quyền có đảm bảo
Đây là loại công cụ cho phép người sở hữu có quyền mua hay bán một loại tài sản cơ sở theo một mức giá xác định trước hoặc vào đúng ngày đáo hạn.
– Chứng quyền khi được triển khai tại thị trường Việt Nam sẽ có tài sản cơ sở là cổ phiếu thuộc VN30 hoặc HNX30 đáp ứng đủ các tiêu chuẩn.
– Với loại công cụ này, nhà đầu tư không cần ký quỹ và giao dịch, thanh toán dễ dàng. Bên cạnh đó, chứng quyền có đảm bảo chỉ có mức lỗ tối đa là khoản phí của chứng quyền. Từ đó giúp nhà đầu tư không gặp quá nhiều rủi ro khi giao dịch.
Hy vọng, các nhà đầu tư đã hiểu được các loại sản phẩm chứng khoán phái sinh là gì. Từ đó, có thể thêm một sự lựa chọn mới trong đầu tư chứng khoán. Giúp đạt được nhiều thành công và thắng lợi trên thị trường.
Tìm hiểu thêm các bài phân tích thị trường ngay tại reviewsantot.com.