Phân biệt Doanh thu và Lợi nhuận (Phần 1)

Tổng quan

Reviewsantot.com – Doanh thu là tổng thu nhập được tạo ra từ việc bán hàng hóa hoặc dịch vụ từ hoạt động kinh doanh chính của công ty. Lợi nhuận, thường được gọi là lợi nhuận ròng, là thu nhập còn lại sau khi hạch toán tất cả các chi phí, nợ, dòng thu nhập bổ sung và chi phí hoạt động.

Nhiều doanh nghiệp tham vọng tăng trưởng mạnh doanh thu, lợi nhuận trong  2021 bất chấp dịch COVID-19

Những thông tin chính trong bài viết

  • Doanh thu là tổng thu nhập được tạo ra từ việc bán hàng hóa hoặc dịch vụ liên quan đến hoạt động chính của công ty.
  • Doanh thu, còn được gọi là “doanh số bán hàng”, không khấu trừ bất kỳ chi phí hoặc phí tổn nào liên quan đến việc điều hành hoạt động kinh doanh.
  • Lợi nhuận là số tiền thu nhập còn lại sau khi hạch toán tất cả các chi phí, nợ, dòng thu nhập bổ sung và chi phí hoạt động.
  • Mặc dù doanh thu và lợi nhuận đều chỉ số tiền mà công ty kiếm được, nhưng có những trường hợp công ty tạo ra doanh thu nhưng lại bị lỗ ròng.
  • Các công ty báo cáo cả doanh thu và lợi nhuận trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh, nhưng ở những phần khác nhau trên báo cáo.

Doanh thu

Doanh thu được ghi ở “hàng trên cùng” (top line) vì nằm ở đầu báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Doanh thu là thu nhập mà công ty tạo ra trước khi trừ đi mọi chi phí.

Chẳng hạn, một nhà bán lẻ giày kiếm được tiền từ việc bán giày, nhưng chưa tính đến bất kỳ khoản chi phí nào phải bỏ ra, thì số tiền đó gọi là doanh thu. Ngoài ra, nếu công ty đó có cả thu nhập từ đầu tư hoặc từ công ty con thì thu nhập đó không được gọi là doanh thu. Lý do là vì thu nhập đó không đến từ việc bán giày. Các dòng thu nhập bổ sung và các loại chi phí khác nhau được hạch toán riêng.

Ngoài ra, các công ty thường báo cáo tổng doanh thu và/hoặc doanh thu thuần. Tổng doanh thu là tất cả doanh số bán hàng mà công ty đạt được trước khi đổi trả hàng hoặc giảm giá. Khi các danh mục còn lại này được hạch toán, công ty sẽ báo cáo doanh số bán hàng thuần hay doanh thu thuần. Lưu ý rằng doanh thu thuần không bao gồm chi phí của công ty mà chỉ cho biết bao thanh toán tổng doanh thu có thể làm giảm số tiền ở một số khía cạnh nhất định của doanh thu.

Yếu tố tác động đến doanh thu

Có nhiều yếu tố có thể ảnh hưởng đến doanh thu trong quá trình hoạt động của công ty. Nhu cầu tiêu thụ sản phẩm hoặc dịch vụ của công ty ở mức cao có thể dẫn đến tăng doanh thu và ngược lại, nhu cầu giảm có thể dẫn đến doanh thu giảm. Các công ty phải nhạy bén với vấn đề chi phí, vì giá cả là yếu tố quan trọng quyết định doanh thu của công ty. Nếu công ty đặt giá quá cao cũng có thể dẫn đến giảm nhu cầu tiêu dùng.

Một công ty có thể kiếm được ít doanh thu hơn do đối thủ cạnh tranh bên ngoài. Cạnh tranh có thể tác động đến doanh thu của công ty do ảnh hưởng đến thị phần của công ty đó. Nếu một công ty phải đối mặt với cạnh tranh khốc liệt, công ty đó có thể buộc phải giảm giá hoặc có nguy cơ mất đi một lượng khách hàng nhất định.

Điều kiện kinh tế chung cũng sẽ tác động đến doanh thu. Ví dụ, trong thời kỳ suy thoái, chi tiêu của người tiêu dùng có thể giảm. Điều này cũng có thể xảy ra đối với các sản phẩm mang tính thời vụ, chu kỳ,vì công ty cũng chỉ đơn giản là đáp ứng theo nhu cầu chu kỳ, chẳng hạn như bán lẻ trong các ngày lễ.

Lợi nhuận

Lợi nhuận được coi là thu nhập ròng trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh và thường được gọi là dòng dưới cùng (bottom line). Có những biến thể về lợi nhuận trên báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh được sử dụng để phân tích hiệu quả hoạt động của một công ty. Ví dụ, thuật ngữ lợi nhuận có thể xuất hiện trong bối cảnh lợi nhuận gộp và lợi nhuận hoạt động. Đây là những bước trên con đường đạt được lợi nhuận ròng. 

Lợi nhuận gộp bằng doanh thu trừ đi giá vốn hàng bán (COGS), là chi phí trực tiếp liên quan đến việc sản xuất hàng hóa mà một công ty bán ra. Số tiền này bao gồm chi phí nguyên vật liệu được sử dụng để tạo ra sản phẩm của công ty cùng với chi phí lao động trực tiếp được sử dụng để sản xuất chúng. Trong khi đó, lợi nhuận hoạt động là lợi nhuận gộp trừ đi tất cả các chi phí cố định và biến đổi khác liên quan đến việc điều hành doanh nghiệp, chẳng hạn như tiền thuê cơ sở, chi phí điện nước và tiền lương, v.v…

Yếu tố tác động đến lợi nhuận

Vì lợi nhuận là một thành phần của doanh thu nên tất cả các tác động đến doanh thu cũng tác động đến lợi nhuận. Tuy nhiên, lợi nhuận bị ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố hơn vì có nhiều hạng mục liên quan đến tính toán hơn. Đầu tiên, các công ty có thể phải chịu tác động của việc tăng chi phí giá vốn hàng bán hoặc các chi phí trực tiếp khác liên quan đến việc sản xuất hoặc mua sản phẩm mà họ bán. Mặt khác, nếu công ty có thể sản xuất hàng hóa với hiệu suất cao hơn thì có thể tăng lợi nhuận mà không ảnh hưởng đến doanh thu.

Các công ty cũng thường quan tâm đến chi phí hoạt động và những chi phí này là chi phí mà công ty phải chịu để điều hành hoạt động kinh doanh.

Nếu một công ty có thể giảm chi phí hoạt động thì sẽ có thể tăng lợi nhuận mà không cần phải cố gắng bán thêm hàng hóa.

Các công ty cũng có thể thay đổi lợi nhuận ròng bằng cách xem xét thuế và lãi suất. Để tránh chi phí lãi vay, các công ty có thể cần huy động vốn bằng cách chào bán cổ phần, mặc dù điều này có thể làm giảm lợi nhuận giữ lại về lâu dài nếu nhà đầu tư yêu cầu trả cổ tức. Để tránh thuế, các công ty phải triển khai kế hoạch hợp lý và thực hiện các chiến lược né tránh thuế. Nếu một công ty có thể điều chỉnh cả hai yếu tố này thì có thể giảm bớt chi phí ở cả hai lĩnh vực và dẫn đến tăng lợi nhuận cho dù doanh thu không tăng.

Lưu ý: Một công ty có thể kiếm được doanh thu cực kỳ cao nhưng vẫn báo cáo lợi nhuận âm vì chiến lược tranh thuế hoặc các lý do khác.

Theo dõi Reviewsantot để được cập nhật nhanh nhất các kiến thức về thị trường đầu tư.