Cách Xác Định Các Yếu Tố Cơ Bản Trong Giao Dịch

“Yếu tố cơ bản” (Fundamentals) là cụm từ được nhắc đi nhắc lại gần như hàng ngày trên các trang tin tài chính, nhất là tin tài chính quốc tế. Từ giới phân tích, lãnh đạo điều hành doanh nghiệp cho đến giới đầu tư hàng ngày đều bàn luận về các yếu tố cơ bản của cổ phiếu.

Bài viết sau đây của reviewsantot sẽ nêu một vài định nghĩa cơ bản về các yếu tố cơ bản trên thị trường chứng khoán.

Các nhà quản lý quỹ đầu tư cũng thường đưa ra những nhận định như cổ phiếu này hoặc cổ phiếu kia có các yếu tố cơ bản mạnh, yếu, v.v. Ngược lại, cũng có một số trader dám mạnh miệng tuyên bố rằng các yếu tố cơ bản không hề quan trọng và thay vào đó, các nhà đầu tư nên dựa vào phương pháp phân tích kỹ thuật. Nhưng chính xác thì “yếu tố cơ bản”  là gì?

Các định nghĩa cơ bản của “yếu tố cơ bản”

Theo định nghĩa tổng quát, phân tích cơ bản là đánh giá các dữ liệu có khả năng tác động đến giá hoặc giá trị cảm nhận của loại chứng khoán đang xét. Tất nhiên, phân tích cơ bản không liên quan đến các mẫu hình biểu đồ. Cái tên nói lên tất cả, phương pháp phân tích này chuyên đào sâu vào những dữ liệu cơ bản nhất của một cổ phiếu.

Phân tích cơ bản tập trung vào việc phác họa bức tranh tài chính của doanh nghiệp, từ đó giúp nhà đầu tư xác định giá trị cơ bản của doanh nghiệp đó và ra quyết định mua hoặc bán cổ phiếu dựa trên thông tin thu được.

Chỉ báo thường sử dụng để đánh giá các yếu tố cơ bản:

• Dòng tiền
• Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản
• Tỷ lệ nợ trên vốn chủ sở hữu
• Lịch sử lợi nhuận giữ lại để tài trợ cho các dự án kích thích tăng trưởng trong tương lai
• Năng lực quản lý hiệu quả nguồn vốn để tối đa hóa thu nhập và lợi nhuận cho cổ đông

Phương pháp phân tích cơ bản trong giao dịch chứng khoán

Các nhà phân tích cơ bản thường có một cách tiếp cận rất “chuẩn mực” khi tiến hành phân tích hiệu suất cổ phiếu. Họ sẽ xem xét nhiều yếu tố khác nhau mà họ tin rằng sẽ có ảnh hưởng đến diễn biến giá của cổ phiếu đó, bao gồm tình hình toàn bộ ngành công nghiệp, các đối thủ cạnh tranh, cơ cấu quản lý doanh nghiệp, thu nhập và doanh thu, cũng như tiềm năng tăng trưởng.

>>> Xem thêm: Tổng quan về thị trường chứng khoán quốc tế 2022

Tất cả những dữ liệu nay đều được chia sẻ công khai, thường là thông qua các bản báo cáo tài chính. Mục tiêu cuối cùng của họ là xác định xem cổ phiếu nào được định giá đúng và bị định giá sai trên thị trường.

Để hình dung rõ hơn, có thể ví thị trường chứng khoán (TTCK) như một trung tâm mua sắm, tại đó cổ phiếu là các mặt hàng được bày bán trong các lô cửa hàng bán lẻ. Các nhà phân tích cơ bản chỉ tập trung vào các sản phẩm trong trung tâm mua sắm.

Khách đến mua hàng chỉ được xem là nhân tố tác động thứ yếu, có phần nặng về cảm xúc và không ảnh hưởng mật thiết đến giá trị thực của các loại hàng hóa được rao bán. Các nhà phân tích sẽ di chuyển chậm rãi từ cửa hàng này qua cửa hàng khác để tìm ra những khoản giao dịch tốt nhất. Một khi đám đông bán lại một mặt hàng nào đó, chẳng hạn như máy tính để bàn (PC), thì họ sẽ tiến hành xem xét kỹ hơn về loại tài sản được chuyển giao lại.

Mục đích phân tích cơ bản trong giao dịch

Các nhà phân tích cơ bản sẽ thử xác định giá trị thu hồi ước tính (scrap value) của chiếc PC theo từng thành phần gồm đĩa cứng, thẻ nhớ, màn hình và bàn phím. Trên thị trường chứng khoán, điều này cũng tương tự như việc tính toán giá trị sổ sách, hay giá trị thanh lý của công ty. Các nhà phân tích này cũng xem xét rất kỹ chất lượng của chiếc PC đó.

Liệu nó sẽ còn sử dụng được mãi hay sẽ hư hỏng trong vòng vài năm tới? Các nhà phân tích cơ bản sẽ nghiên cứu các thông số kỹ thuật, xem xét kỹ lưỡng chế độ bảo hành của nhà sản xuất và tham khảo những nhận xét đánh giá của người tiêu dùng.

Kế đến, các nhà phân tích cơ bản có thể sẽ tìm hiểu về hiệu suất của chiếc máy tính thông qua sức mạnh xử lý, bộ nhớ hoặc độ phân giải hình ảnh. Những công việc này cũng giống như việc xác định dự báo lợi nhuận và cổ tức từ báo cáo tài chính doanh nghiệp.

Cuối cùng, các nhà phân tích cơ bản sẽ tổng hợp tất cả dữ liệu và tính ra giá trị nội tại, hoặc giá trị độc lập so với giá bán hiện tại. Nếu giá bán nhỏ hơn giá trị nội tại theo tính toán thì những người thuộc phe tôn sùng lý thuyết cơ bản sẽ mua chiếc PC đó. Nếu không, họ sẽ bán chiếc PC mà họ từng sở hữu hoặc đợi giá giảm trước khi mua thêm.

>>>>CÓ THỂ BẠN QUAN TÂM: Cách đầu tư chứng khoán quốc tế, rủi ro và lợi nhuận

Yếu tố cơ bản tốt chưa chắc sẽ sinh lợi hiệu quả

Phân tích cơ bản có thể là một công việc rất khó khăn. Nhưng có thể nói đó lại là đặc tính tạo nên sức hấp dẫn của phương pháp này. Bằng cách đào sâu tìm hiểu báo cáo tài chính doanh nghiệp và đánh giá triển vọng tương lai của doanh nghiệp đó, các nhà đầu tư có thể nắm bắt khi nào cổ phiếu đang bị định giá sai.

Những nhà đầu tư tận tụy này có thể phát hiện ra những cái sai của thị trường và nắm bắt cơ hội kiếm tiền cho chính mình. Đồng thời, khi mua các công ty dựa trên giá trị nội tại dài hạn, các nhà đầu tư sẽ được bảo vệ an toàn khỏi những nguy cơ biến động hàng ngày trên thị trường.

Tuy nhiên, dù có áp dụng phân tích cơ bản nhưng thực tế là có những cổ phiếu bị định giá thấp hơn giá trị thực nhưng vẫn chưa chắc sẽ được giao dịch đúng với giá trị nội tại của chúng. Mọi thứ không đơn giản như vẻ bề ngoài.

Trên thực tế, hầu hết mọi mã cổ phiếu đều có những vấn đề nhất định khi xét về giá trị thực so với diễn biến giá hàng ngày, và ngay cả những nhà đầu tư có óc suy nghĩ độc lập nhất đôi khi cũng có thể nghi ngờ về giá trị của phương pháp phân tích cơ bản. Không có công thức kỳ diệu nào có thể tìm ra giá trị nội tại cả.

>>> Xem thêm: 9 Phương pháp đầu tư chứng khoán hiệu quả nhất 2022

Lưu ý quan trọng

Tuy phân tích cơ bản đôi khi sẽ cho thấy một cổ phiếu nào đó đang bị định giá thấp hơn giá trị thực, nhưng điều này không đảm bảo rằng cổ phiếu đó sẽ leo lên đúng mức giá trị nội tại trong tương lai gần.

Khi thị trường chứng khoán bùng nổ, các nhà đầu tư rất dễ bị sa vào lối suy nghĩ rằng họ có năng lực lựa chọn chính xác những mã cổ phiếu chiến thắng. Nhưng khi thị trường suy thoái và triển vọng tương lai mờ mịt, các nhà đầu tư không thể cứ trông chờ vào số phận may rủi. Họ thực sự phải nên biết mình đang làm những gì.

Phân tích cơ bản so với phân tích kỹ thuật 

Phân tích cơ bản khác nhiều so với phân tích kỹ thuật. Trong khi phân tích cơ bản tập trung vào việc đo lường giá trị nội tại của một cổ phiếu, thì phân tích kỹ thuật chỉ tập trung vào lịch sử giao dịch và giá của cổ phiếu đó bằng cách xem xét các tín hiệu giao dịch và các công cụ phân tích khác để đánh giá sức mạnh hoặc yếu điểm của cổ phiếu.

Các nhà phân tích kỹ thuật thì tin rằng hiệu suất trong quá khứ của cổ phiếu, tức là diễn biến giá và hoạt động giao dịch, có thể giúp họ xác định xu hướng tăng giảm của chúng trong tương lai. Về bản chất, lý thuyết phân tích kỹ thuật bắt nguồn từ lập luận cho rằng sóng chuyển động giá không phải là ngẫu nhiên. Thay vào đó, thuyết này tin rằng các mẫu hình và xu hướng có thể xác định được và lặp lại theo thời gian.

Trở lại phép giả định ví von nêu trên, các nhà phân tích kỹ thuật sẽ không màng đến các loại hàng hóa được bày bán tại trung tâm mua sắm. Thay vào đó, họ chú ý đến đám đông để tìm ra tín hiệu về những thứ nên mua.

Theo đó, nếu một nhà phân tích kỹ thuật nhận thấy có nhiều khách hàng tụ tập bên trong một cửa hàng máy tính, họ sẽ cố gắng mua càng nhiều PC càng tốt với tâm lý đánh cược rằng nhu cầu tiêu thụ sẽ ngày càng tăng, và từ đó sẽ đẩy giá máy tính lên cao hơn.

>>> Xem thêm:  Cách đầu tư chứng khoán Mỹ cho nhà đầu tư tại Việt Nam

Kết luận

Có rất nhiều điều mà các nhà đầu tư có thể làm để tìm hiểu về yếu tố cơ bản. Những nhà đầu tư nào chịu khó xắn tay áo lên và tìm hiểu kỹ lưỡng về các thuật ngữ, công cụ và kỹ thuật trong phân tích cơ bản thì sẽ có được sự tự tin cao hơn khi đọc dữ liệu tài chính và đồng thời có thể trở thành những người chọn cổ phiếu tốt hơn.

Ít nhất, các nhà đầu tư sẽ có hiểu rõ hơn về ý nghĩa của những bài báo tài chính khi có nhà phân tích nào đó đề xuất nên mua một cổ phiếu dựa trên “các yếu tố cơ bản trong giao dịch” của chúng.